ชมรมวิ่งเพื่อสุขภาพตำบลแร่

ประวัติ-ความเป็นมา -หลักการและเหตุผล

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสกลนคร โดย รศ.(พิเศษ) ทพ.ดร.สุขสมัย สมพงษ์ ได้มีการส่งเสริมสนับสนุนการออกกำลังกายเพื่อสร้างสุขภาพอย่างเป็นรูปธรรม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2549 เป็นต้นมา โดยในระยะแรกมุ่งเน้นส่งเสริมการออกกำลังกายในกลุ่มบุคลากรสาธารณสุข เพื่อเป็นแบบอย่างในการสร้างสุขภาพ จากนั้นได้มีการส่งเสริมสนับสนุนการจัดกิจกรรมสร้างสุขภาพในชมรมออกกำลังกายทั้งในระดับจังหวัด อำเภอ ตำบล และหมู่บ้าน ซึ่งมีแนวทางการประเมินผลการออกกำลังกายระดับบุคคล โดยการจัดกิจกรรมวิ่งทดสอบสมรรถภาพ ระยะทาง 2.4 กิโลเมตร และ 5 กิโลเมตร ในระดับอำเภอทุกอำเภอ ซึ่งจัดกิจกรรมเป็นประจำทุกเดือน โดยมีกลุ่มเป้าหมายคือ ข้าราชการและประชาชนผู้สนใจทั่วไป และตั้งแต่ปี 2550 เป็นต้นมา ได้มีการส่งเสริมสนับสนุนให้มีการจัดกิจกรรมวิ่งทดสอบสมรรถภาพ ระยะทาง 2.4 กิโลเมตร เพื่อประเมินผลการออกกำลังกายระดับบุคคล ในระดับตำบล และหมู่บ้านด้วย

ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2552 บ้านสมสะอาด ตำบลแร่ อำเภอพังโคน เป็นหมู่บ้านนำร่องในการจัดกิจกรรมสร้างสุขภาพ (อบรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ตามโครงการสุขภาพดีวิถีไทย โดยใช้หลักสูตรของ รศ.(พิเศษ) ทพ.ดร.สุขสมัย สมพงษ์) ต่อมาในปี พ.ศ. 2554 ได้มีการขยายผลการอบรมแกนนำสุขภาพครอบคลุมทุกหมู่บ้านในตำบลแร่

การจัดกิจกรรมวิ่งทดสอบสมรรถภาพ 2.4 กม. และวิ่งจ้าวสนาม 5 กิโลเมตร หมุนเวียนทุกหมู่บ้านอย่างต่อเนื่องทุกเดือน เป็นหนึ่งในกิจกรรมการจัดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อให้ผู้ผ่านการฝึกปฏิบัติและประชาชนในชุมชนได้ทำกิจกรรมสร้างสุขภาพต่อเนื่อง ซึ่งจะสามารถปลุกกระแสสังคมและส่งเสริมการออกกำลังกายในประชาชนทุกกลุ่มวัยอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน (สุขสมัย, 2554)

ผลการดำเนินงานจัดกิจกรรมวิ่งของตำบลแร่ในระยะนี้ (ปี พ.ศ. 2552-2554) พบว่า มีคนร่วมกิจกรรมน้อย และมีแกนนำสุขภาพเพียงหมู่บ้านละ 4-5 คน ที่ให้ความสนใจ (ร่วมวิ่งเป็นประจำ หรือทุกครั้งที่มีการจัดกิจกรรม) นอกจากนี้ยังพบว่าการขับเคลื่อนกิจกรรมโดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ยังมีความล่าช้า เพราะต้องดำเนินกิจกรรมตามระเบียบของทางราชการที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งมีเจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบจำนวนน้อยซึ่งต้องรับผิดชอบงานอื่นๆ ร่วมด้วย ส่งผลให้การจัดกิจกรรมไม่ต่อเนื่องหรือไม่เป็นไปตามแผนงานที่กำหนดไว้ นักวิ่งสมัครเล่น (ผู้เริ่มต้นวิ่ง) เกิดความเบื่อหน่าย ขาดความมั่นใจในแผนงาน การพัฒนากิจกรรมวิ่งเพื่อสุขภาพในชุมชนให้ก้าวหน้านั้น หากมีกลุ่มหรือชมรม ที่มีคณะกรรมการที่มุ่งมั่น, มีระเบียบข้อบังคับ, มีแผนงานกิจกรรมที่ต่อเนื่อง และมีงบประมาณในระดับหนึ่ง ดำเนินงานประสานความร่วมมือกันกับเจ้าหน้าที่ในพื้นที่ ก็จะทำให้การดำเนินกิจกรรมเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

วันที่ 1 เมษายน 2554 แกนนำสุขภาพตำบลแร่ โดย นายจอมไพร ชาติชำนิ ได้ตระหนักถึงปัญหาและความสำคัญในการจัดกิจกรรมวิ่งและส่งเสริมการวิ่งเพื่อสุขภาพตามแนวทางดังกล่าว และต้องการขับเคลื่อนและพัฒนากิจกรรมการสร้างสุขภาพโดยการวิ่งของตำบลแร่ให้ก้าวหน้า ลดปัญหาในการจัดกิจกรรม สร้างทางด่วนในการประสานงาน ชวนคนให้หันมาสร้างสุขภาพให้มากขึ้น จึงได้ชักชวนแกนนำคนรักสุขภาพในตำบลแร่และเจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่รับผิดชอบในพื้นที่ รวมกลุ่มกันในการจัดตั้งชมรมวิ่งเพื่อสุขภาพตำบลแร่ขึ้น